Sunday, July 22, 2007

БУУ СОНИРХОГЧ ЭРЧҮҮДЭД: КАЛАШНИКОВ ХЭРХЭН ҮҮССЭН ТУХАЙ...

Буу сонирхогч эрчүүдэд зориулж энэхүү мэдээллийг Баатар ахын блогоос хуулбарлан хүргэж байна Зэвсэг үйлдвэрлэгч дэлхийн томоохон гүрнүүд өнөөг хүртэл Оросын калашниковын учрыг, нууцыг тайлж чадаагүй гэдэг билээ...

Оросын зохион бvтээгч Михайл Тимофеевич Калашников 1919 оны 11 сарын 10-нд Алтайн хязгаарын Куря тосгонд олон хvvхэдтэй нэгэн гэр бvлд тєржээ। Дунд сургуулиа тєгсєєд Турк-Сибирийн тємєр замын Матайн єртєєн дээр техникийн засварчнаар ажиллаж эхэлжээ. 1938 онд Улаан армид татагдаж, Киевийн дvvргийн цэргийн онцгой бvсэд танкийн механик засварын сургууль тєгсєв. Танкийн буудсан сумыг тоолдог хэмжvvрийн багажийг зохион, ТТ гар бууны механизмыг танканд нэвтрүүлж, танкний хурдыг хэмжих механик тоолуур зохиосон байна. 1941 оны 6 сарын Ленинградын тулалдаанд Улаан Армийн ерєнхий коммандлагч Геoргий Константинович Жуков тvvний зохиосон бvтээлvvдийг дайнд туршиж, ахлах дэслэгч Калашников танкийн бригад коммандласан. 1941 онт 10 сард Брияскт болсон хориглон хамгаалах тулалдаанд Калашников хvндээр шархaдсан байна. Винтов буугаа сумлах гэж мунгинаж байхад нь шатcан танкнаас гарч ирсэн герман цэрэг яах ийхийн зуургvй тvvнийг нeмц автоматаар шvршчихжээ. Эмнэлгийн орон дээр шархандаа шаналж хэвтэхдээ ердєє “Герман цэргийн буунаас илvv сайн автомат бууг яаж хийх вэ?” гэж бодсоор байжээ. “Євгєд, эмэгтэйчvvд, хvvхдvvд хэрэглэж чаддаг авсаархан, aгаарт, усанд, элс шороонд гацдаггvй бєх бат, xамгийн богино хугацаанд олон сум гаргаж чаддаг тусгал сайтай автомат буу” хийхээр гол зорилгоо єєртєє тавьсан байна.
Эмнэлэгт хэвтcэн 6 сард энэ санаагаа тээсний эцэст эрэмдэг болсон хvн Матайн єртєєнд буцаж иржээ. Євчиндєє шаналж байсан ч сєхєрсєнгvй, сэтгэлийн хатан зориг гаргаж, найз нєхєдтэйгєє нийлж автомат бууныхаа анхны загварыг хийж эхэлжээ. Алма-Ата руу нvvлгэсэн Москвагийн Нисэх хvчний академид бууныхаа загварыг шилжvvлжээ. 1942 оны 6 сард уг хvрээлэнд автомат бууныхаа дараачийн загварыг хийлгээд, Дзeржинскийн акадeмид шалгуулахаар шилжvvлсэн байна. Оросын зэвсгийн нэрт эрдэмтэн А. Благонраров уг зэвсгийг ихэд сонирхсон боловч зэвсэглэлд оруулах санал гаргасангvй. Механикийн олон асуудлыг огт єєр аргаар шийдэж чадсан технoлoги энэ буунд шингэсэн учир мэргэжлийн бус зохион бvтээгч Михайл Тимофеевичийн гоц авъяасыг ихэд vнэлж, “Бага оврын зэвсэг зохион бvтээх” товчоонд тvvнийг ажилд оруулжээ. 1944 онд Калашников зохиосон автомат буундаа “єєрєє єєрийгєє” цэнэглэх механизм нэмсэн байна. Энэ нь дэлхийд хосгvй, гайхалтай нээлт байсан ба 1946 онд шинэ зэвсгийн шалгалтыг давж, “Aвтомат Калашниковa” (AK) нэр авсан байна. 1947 онд Зєвлєлтийн армид нэвтэрч, нэрэн дээр нь 47 нэмэгдээд АК47 болсон байна. Энэ амжилтыг нь vнэлэн, Михайл Тимофеевич Калашниковт Сталины нэгдvгээр ангиллын шагналыг гардуулжээ. Хамгийн их тархсан гэгдэх энэ автомат буугаар дэлхийн 50 орны арми бvрэн зэвсэглэж. Долоон ч орон АК47-г сvлдэндээ оруулжээ. Энэ зэвсгийн Хятад хамгийн их vйлдвэрлэжээ. Калашниковын автомат нь 1974 онд загвар єєрчлєгдєн, 7.62х39 мм-ийн хавдаг сумтай АК-74 болcон байна. Америкийн М-16 маркийн автомат винтов буу АК-гийн гол єрсєлдєгч гэнэ. Иркутcкт ойрхон амьдардаг хошууч генерал М.Т. Калашниковтой уулзаж явсан монголчууд олон байдаг биз ээ. Уг нь яс хєєвєл татар Монгол гаралтай хvн юм шvv дээ. ”Орос нvvрийг хусвал, цаанаас нь татар гарч ирнэ” (Scratch Russian and find Tatar) хэмээх хєгшин Еврoпын зvйр vг сэтгэлд буув. Зургийг нь сайн харвал, бидэнтэй тєс бий. Туулсан зовлон, тээсэн зорилго, мохошгvй сэтгэл хvнийг ийнхvv амжилтанд хvргэдэг ажээ.

ХАЙРЫГ БҮТЭЭ....

Өөрийгөө болон бусдыг хүндэлж сур

Юу авч болох вэ гэдгээ биш
Юуг өгч чадах вэ гэдэгт анхаарлаа хандуул

Хайрыг олохын тулд эхлээд найз нөхдөө ол

Хүмүүсийг тэвэр। Гартайгаа хамт зүрх сэтгэлээ дэлгэ....

Айдас, сэжиг, таавар, буруу үнэлгээнээс ангижир

Үнэнч бай। Хайр таны хувьд хамгийн ҮНЭ ЦЭНЭТЭЙ ЗҮЙЛ байг....

Бусдад болон өөртөө, амьдралд итгэ


ТАНД ХАЙР БАЙДАГ БОЛ ТҮҮНИЙХЭЭ ТӨЛӨӨ ЗҮТГЭХ СЭТГЭЛИЙН БОЛООД ОЮУНЫ ИХ ХАТТАЙ БАЙГААРАЙ ЦАХИМ АНДУУД МИНЬ।

ЭЭЖИЙГЭЭ САНААД Л....

Алган дээрээ бөмбөрүүлсэн
Айлын хооронд үүрсэн
Азай буурал ээжийнхээ
Ачийг яаж хариулна даа

Энгэрийн гэнэн яргуй шиг
Эмзэг залуу насандаа
Өтлөнө гэдгийг сананъ
Өрөвдөж явлуу ээжийгээ


Мөнхийн ус нь байдаг бол
Хаанаас ч гэсэн олох юмсан
Миний ээж настай хүн
Хайртай ээждээ өгөх юмсан

Өвсний толгой цайраад байна
Өвөл болсны шинж үү дээ
Өөөрөө ч мэдэлгүй уйлах юм
Ижийгээ санасны шинж үү дээ.....

ДӨЛГӨӨНИЙ БЛОГООС...

Эртээ урьдын цагт Адам Эва хоёрыг хоорондоо уулзаж амжаагүй явахад хаан буузны солонгын долоон өнгөөр гэрэлтэх фен нь 12 ширхаг Хаан Бууз өдрийн хоолондоо цохичоод ингэж шүлэглэсэн юм гэнэлээ

Хаан бууз гэмээнэ
Хаан бууз билээ

Хаан бууз заримдаа
Хатан бууз шиг
Жижигхэн байдаг аа

Гол мах нь
Хорчийж хатсан хоргол шиг
Хатуу байдаг аа

Хаан бууз нь үнэндээ
Ханбургер шиг амтгүй ч
Зуун граммтай хусахад
Зориулж хийсэн хоол байдаг аа

Хаан бууз гэмээнэ
Хаан бууз билээ

Хаан буузыг
Хатан буузны ажилчид бэлтгэж хийдэггүй
Хаан буузыг
Хаан буузныхан чимхэж бэлтгэдэг юм
Өрөвгөр бидний
Өлсгөлөн ходоодонд хийнэ хэмээн
Өнөөдрийн ажилчид
Өдрийн २०००-аар бууз чимхэж суудаг юм

Хаан бууз гэмээнэ
Хаан бууз билээ

Хөлс хөдөлмөрөөр бүтсэн
Хаан буузыг идэх нь
Хэрэгцээгээ хангах гэсэн
Хэрэглэгчдийн сонголт юм

Хэрэглэгчдийн ходоодыг микробууд
Хзр хүр хийлгэн маажих тусам
Хаан буузны эрэлт нэмэгдэн
Хэрэглээг даган орлого нэмэгддэг ээ

Хаан буузны нийлүүлэлт
Хэрэглэгчдийн ходоодонд захирагдаж байдаг
Хэтэрхий их шоудсан өдрүүдэд
Хангалттай нэмэгдэж борлуулагдаж байдаг

Хаан буузны нийлүүлэлт нь үнэндээ
Хатан буузныхтай урвуу хамааралтай ч
Энгүй олон баарны орлоготой
Эерэг хамааралтай байдаг аа

Хаан бууз гэмээнэ
Хаан бууз билээ

Хаан бууз чухамдаа
Хангай газрын хоол билээ
Монгол хоолны түрүү
Магнайн түрүүнд явах идээ билээ

Тийм учраас хаан бууз
Хатан буузыг
Зах зээлээс шахаж чадна
Шахсан хойноо өөртөө
Монополь ч тогтоож чадна

Монополь тогтоосон байхад хаан буузанд
Монголын хэрэглэгчид дурлалгүй яахав
Америкийн визэнд орж байгаа шиг урт оочир үүсгэн
Амаа ололгүй хусацгаалгүй яахав...

НААДМЫН ДАРАА НАМАР....

Энэ жилийн наадам ямар удаан өнгөрөв өө? Амралтын өдрүүд таарсан болоод ч тэр үү, сүүлдээ ажлаа санаж байна лээ шүү। Үүнийг уншаад намайг ажлын дон туссан гэж битгий бодоорой। Харин нэг зүйлийг онцолж хэлэхэд би энэ жилийн наадмыг их гоё өнгөрүүлсэн। Шинэ дурсамжтай, бас бүтэн хоёр хоног маш их зүйлийг эргэцүүлж бодсоноор өөртөө шинэ санаа, бас амьдралаа арай өөр нүдээр харах боломжийг бий болгосон...
Хүнд урам хайрлах шиг
Хэн нэгнийг хүндлэх шиг
Итгэж бас ойлгох шиг
Илүү жаргал үгүй юм билээ....

Харахад энэ нь бүгдээрээ өөрийнхөө бус хүний төлөө юм шиг боловч ингэж чадсанаар бүх зүйл хүнийг биш таныг ивээнэ гэдэгт би эргэлзэхгүй байна। Амьдрал даанч хатуу, тэр хэрээрээ хүнийг илүү чадварлаг, тэвчээртэй, ухаалаг болгож байдаг юм шиг ээ... Хүнд хэцүү он жилүүдийг давж чадаагүй нь магадгүй хожим харамсах ч юм бил үү। Гунисан, ганцаардсан, өөрийнхөө мөрөөдлөөр амьдрах гэж шаналсан тэр бүхнийг би ойлгож, туслах ёстой....

Friday, June 29, 2007

Нутгаа саналаа...

Блог дээрээ юу ч бичмээргүй... Тэгсэн атлаа бичмээр
Ойрдоо сэтгэл санаа тавгүй, бие маань жаахан өвдөөд... их л сонин өдрүүд болж байна Өвдөж ядаж байхад минь эз нь таарсан юм шиг хүмүүс амралтанд явъя гээд, мэдээж амралтанд явж байгаа хүмүүс сайхан тоглож наадан, ярьж хөөрөхөөс гадна пиивдэж таараа Гэтэл хоёр пийвний пян даахгүй хүн бусдадаа гай болоод яахав гэж бодож гүрийгээ л...
Ажлын ачаалал арай гайгүй болсон хэдий ч дараагийн дугаар дөхчихсөн... Болгоно доо Ийм том болчихоод нялх хүүхэд шиг гэрээ, бас нутгаа санаад л байх юм....
Миний нутгийн салхи зуун цэцэгсийн үнэртэй
Мэлмэрүүлэнхэн уйлмаар зүүдэн сарьдаг уулстай....
Хотын хар халуунд гадуур алхаж явахад хол нутгийн минь сэрүүн салхи зүрх сэтгэлд амтагдаад нутгаан би яасан их сананам бэ? Өдийд буйд хөдөөгүүр бороо цас холилдож орчихоор тийм л сэрүүхэн Алтай даа миний нутаг...
Зиа зиа....

Friday, June 22, 2007

Яах вэээээээ

БИ ХОЛ ОО ЯВЛАА....

Хүмүүсээ, баяртай.....

Би холооооо явлаа Хэзээ нэгэн цагт заавал эргэж ирнэ :-)

БИ ХОЛ ОО ЯВЛАА....

Хүмүүсээ, баяртай.....

Би холооооо явлаа Хэзээ нэгэн цагт заавал эргэж ирнэ :-)

Thursday, June 21, 2007

БАЯРЛАЛАА

Сэтгэл сэргээж, урам хайрласан халуун дулаан үгийг хэн нэгэнд дандаа хэлж байгаарай Үнэхээр сайхан байдаг юм шүү Тийм болохоор өнөөдөр би хэдэн хүнд баярласнаа илэрхийлэхээр шийдлээ Бүр нэрээр нь жагсаачихдаг юм бил үү :-)

Учир нь эдгээр хүмүүс миний одоо гаргаж байгаа дугаарт хамгийн үнэтэй зөвлөгөөг өгч, мэдлэг олгож, тархин дахь эд эсийг минь сэргээж байлаа Зун болж хүмүүс бүгдээрээ л амралтын байдалд ордог учраас тэдний амралтыг үр бүтээлтэй өнгөрөөх, дурсамжтай, хөгжилтэй аялал хийхэд нь туслах зорилгоор "Танд сонирхуулах тансаг арван байгаль"-ийг танилцуулж, хаагуур аялбал боломжтой талаар дугаараа бэлтгэж байгаа юм л даа Гэтэл би гэдэг хүн ямар ч ашиггүй тэнэж үзсэнээс биш эх орныхоо сайхан байгаль, газар ус, түүнд хүрэх замуудын талаар ногоон нойл юмсанжээ :-) Гэтэл доор нэр нь дурдагдаж байгаа хүмүүс их ажлынхаа хажуугаар надад зөвлөж, тусаллаа Та нартаа маш их баярлалаа Та нарын минь энэ мэдээлэл, энэ зөвлөгөөний ачаар миний Монголын олон гэр бүл, найз нөхөд, хамт олон эх орноо танин мэдэж, аялах байх аа

Бүрэнбадрахтаа зураг олж өгсөнд, мангартаад сууж байхад минь маршрутуудын зөв чигийг хэлж өгсөнд баярлалаа

Бадамсамбуу ахдаа баярлалаа Ярилцлага өгсөнд, аймшгийн их ажлын хажуугаар санаа оноогоо хэлж, хаа байсан шөнийн тэг цаг өнгөрч байхад ажил дээр ирж зөвлөгөө өгсөнд үнэхээр их баярлалаа

Болд - Эрдэнэ ахдаа чин сэтгэлээсээ баярлалаа Өглөө эрт очно гэж худлаа хэлчихээд бүр үд өнгөрсөн хойно очиход минь ажил ихтэй байсан ч маш их мэдээлэл өгч, маршрут бүрийн км, зайг хэлж өгсөнд.... Дүү нь урд орой нь зүрх өвдөөд, бас нэлээн оройтож унтсан болохоор өглөө босож дийлээгүй юм аа

Сараа найздаа баярлалаа Монголын авто замын газрын зураг олж өгсөнд Бас бүх юман дээр сэтгэл зүрхээрээ хамт байж дэмжсэнд үнэхээр их баярлалаа

Хамт ажилладаг бас нэг Сараа найздаа баярлалаа Интернэтээ унтраалгүй явж байгаад...

М Си Эс-ийн Гансүх ахдаа, Монгол турс экспидишн компанийн хамт олон болон Манлайдаа, Монгол телевизийн сэтгүүлч, програмын албаны дарга Золжаргал найздаа, сэтгүүлийн нийтлэл дэх үг үсгийн алдааг засахад тусалсан Давка, Дээгий, Баяраадаа, маш олон хүнтэй уулзаж зөвлөгөө мэдээлэл авч хөдөлмөрлөж байгааг минь мэдрээгүй ч сайн дугаар гаргаасай гэсэндээ намайг "чангалж" байгаа ерөнхийлөгчдөө, аяллын чиглэлээр үнэтэй зөвлөгөө өгсөн бүх хүнд баярлалаа


Ёооох, ёох... Сэтгэл их уужирч байна, Нээрээ хүмүүст ингэж талархаж байвал өөрт хүртэл эерэг сайхан юм байна шүү

Хүмүүс ээ, надад урам хайрла
Хүсэл зоригийг минь бадраах халуун дулаан итгэл хайрла... гээд байдаг ш тээ тэрэн шиг л...

Хүмүүс ээ, урам хайрласанд баярлалаа
Хүсэл зоригийн минь үнэлсэнд баярлалаа
Хүлээгээд цөхөрч байгаа уншигчдаасаа хүлцэл өчье
Хүнд хэрэгтэй дугаар гаргаад бэлэг барина аа гэж...

Та нартаа амжилт хүсье

УУЧЛААРАЙ... САРАНГИЙН ДУУРИЙГ ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЭХЭЭ БОЛИЛОО, ЭЗЭН НЬ МЭДЧИХЭЭД ДУРГҮЙЦЭЭД БАЙНА АА

"Сарангийн дуурь"-ийг би нэг найзынхаа амьдралаас сэдэвлэн, бага зэрэг өөрчлөөд бичсэн юм Тэгсэн чинь мань хүн надад гомдоод сүйд болов Болихоос Сайн найзтайгаа үлдсэн нь дээр юм шиг байна :-) Та нар минь уучлаарай Гэхдээ нэгэнт иймэрхүү төрлийн юм бичих хүсэл байгаа болохоор онцолж хэн нэгний биш одоо үед амьдарч байгаа залуусын тухай туужирхуу түүх бичнэ ээ

Тэдний алдаа оноо, зовлон жаргал, амьдралд хандах хандлага ер нь л бүхнийг та мэдэрч, ойлгож, уншаарай

Бүхэл бүтэн нэг үе солигдчихсон, хүн чанараа алдаж байгаа, ёс зүйгээ гээж байгаа хэмээн ад үзэгддэг тэр залуусын хүсэл зорилго бас ямар агуу болохыг та анзаарна аа

Сэтгүүлийнхээ зургаадугаар сарын дугаараа гаргачихаад өдөр бүр нэг бичлэг нэмнэ ээ
Арай дэндүү байгааг мэдээд байгаа хэрнээ өмнөх ажлаа амжихгүй юм, сонин....

Бяцхан нууц задлахад амьдралынхаа хамгийн оргил үе дээрээ яваа нэгэн сайхан бүсгүйн эргэн тойрон дахь түүхийг бичээд эхэлчихсэн байгаа, Жаахан янзалж байгаад оруулахгүй бол утга санаа нь давхцаад, ойлгомжгүй болох гээд байна।
Бас нэг бэрхшээлтэй зүйл нь баатар бүрийн нэрийг өөрчилж оруулах ядаргаатай юм аа :-) Өөрчлөхгүй гэхээр бас болохгүй, Уг нь ч заримыг нь нэрээр нь бичиж, зохиолын гол баатрын амьдралд ямар их гай болж байгааг нь мэдрүүлмээр байна л даа। Даанч тэд ойлгох эсэхэд эргэлзэж байна....гэх мэтчилэн толгой эргүүлсэн зүйл зөндөө л байна, ямар ч байсан л бичнэ, дүүрсэн хэрэг :-)

За ирэх долоо хоногт уулзацгаая...

Sunday, June 10, 2007

БАС НЭГ ЗУРАГ....



Өнгөрсөн намар төрийн соёрхолт, их найрагч Бавуугийн Лхагвасүрэнтэй танилцах завшаан тохиолдсон маань энэ Гадаадад суугаа эх орноо гэх сэтгэлтэй олон монголчуудыг нэгтгэсэн "Цахим өртөө холбоо" хэмээх байгууллага их найрагч бид хоёрыг Хан Паласын энэ өргөөнд золгууллаа Монголчуудын маань ажил амьдрал дээшлэн дэвжээсэй Хурай, хурай, хурай....

САРАНГИЙН ДУУРЬ

Галав юүлж байна уу гэлтэй халуун салхи босож, тэнгэрийн бүүдгэр өнгөнд сэтгэл хүртэл жихүүцэм зуны өдрүүд үргэлжилсээр Саран бүсгүй нэгэн хувийн байгууллагад ажилладаг бөгөөд эх эцэг нь төрийн албан хаагч жирийн нэгэн айлд өсөж хүмүүжин эдүгээ нас гуч нэгэнт шүргэжээ Гурван жилийн өмнө учирсан хайр нь амьдрал болж цэцэглэсээр, Сарангийн ажил үйлс нь өөдрөг явна Гэхдээ тэр их этгээд бүсгүй Этгээд гэхийн учир нь амьдралын утга учир хийгээд хүн чанар, хорвоогийн сайхан муухайг эргэцүүлж, жирийн зүйлийг дэндүү утга гүн болгож эргэцүүлдэг тэр ухаан гэх юм уу сэтгэл ч гэх юм уу тэр мэдрэмжийг эмээ нь оюун санаанд нь босгож өгөөд орчлонгоос халин оджээ

Ороо бусгаа нийгэмд амьдарч байгаа хэдий ч тэрбээр хүн чанараа алдаагүйдээ өөрөөрөө бахархавч, үе тэнгийнхэн нь хамт ажиллаж байгаа бүсгүйчүүдтэй харьцуулахаар дэндүү гэнэн ч юм шиг тэнэг ч юм шиг харагддагаа бодож бухимдах үе зөндөө гарна Сарангийн ажил мундахгүй их Гэвч тэр өнөөдрийг хүртэл шантарч буцаж байсан удаагүй Туршлага нимгэн, залуу насны эрхээр алдаж онож байсан зүйл олонтаа ч алдаагаа давтахгүйг хичээн яваа энгийн л бүсгүй Нөхөр нь түүнд хайртай, бас халамжтай Гурван жил амьдран буй энэ хугацаанд тэр хоёрт ярьсан төлөвлөсөн зүйл их бий бөгөөд ямартаа ч буруу аргаар, буруу зүйл хийхгүйгээр л явахсан гэсэн хүслийн цэг нь нэг газарт огтлолцдог болохоор Сүрэнгийн сэтгэл тайван Харин сүүлийн үед тэр хүмүүс ямар хачин байдгийг, ер нь ямар их сонин болсныг илт анзаарч эхэлжээ

..... Нэгэн өдөр Саран хуучны танилтайгаа тааралдлаа Тэрбээр Сарангийн ажил амьдрал тэгш явааг дуулаад баяр хүргэсэн атлаа - Хүүхдээ хурдан гарга аа гээд ширүүлхдэг байгаа Бид хоёрт төлөвлөсөн зүйл бий гэсэн Сарангийн үгийг даанч нэг тоох шинжгүй Яриаг нь дүйвүүлээд удалгүй тэд салж явцгаалаа Орой нь Сарангийн нөхөр Төмөр гэртээ ирээд ярьж байна Манай ажлын залуу: - Саранд чи хүүхэд хийж өгч чадахгүй байгаа бол би хийгээд өгөх үү гэж байна Уур хүрсэн ч би юм дуугараагүй ээ гэлээ Саран дотроо ханийгаа өрөвдөвч юу гэж хэлэхээ мэдсэнгүй Тэр хоёр оройныхоо хоолыг идчихээд буйдан дээр тэврэлдэн чимээгүйхэн хэвтлээ Зурагтаар явж байгаа нэвтрүүлэг нэгэнт сонин биш болжээ Утас гэнэт дуугарлаа Саранд гэнэт "Бас л хүүхдийн тухай яриа..... битгий ийм зүйл болоосой" гэсэн бодол төрлөө Хорвоо даажигнахаа хүрвэл хэнээр ч заалгахгүй нь ойлгомжтой Сарангийн ээж ярьж байна "Миний охин сайн уу, Ээж нь өнөөдөр дэлгүүр хэсэж яваад хүүхдийн хөөрхөн бойтог хараад...." Бие муу байна , дараа яръя ээж ээ..... Саран бодлоо: "Хэнээс ч гуйж царайчлахгүйгээр энэ амьдралаа болгож яваа Өдий болтол хэнд ч муу санаагүй явж л байна Ханьтайгаа төлөвлөсөн зүйл зөндөө бий Гэтэл хүмүүст бидний яаж амьдрах нь хэзээ хүүхдээ гаргах нь ямар хамаа байна аа.....
Монголчуудын хамгийн муухай, муу зан хэний ч хамаагүй амьдралд оролцдогт байдгийг Саран ганцаараа л мэдэрсэн гэж үү....


..... Дараагийн өдөр Сарангийн ажлынхан амралтанд явахаар болжээ Дор бүрнээ л хувийн бэлтгэлээ хийцгээж, өвөл хаврын их ядаргаагаа гаргах хүсэл хүн бүрийн сэтгэлээс ургасан сайхан өдөр байлаа Сарангийн хэлтэс арваад ажилтантай Ихэнх нь эрчүүд бөгөөд гурван бүсгүйдээ тэд жигтэйхэн сайн Дандаа залуус учраас ажлын бүтээмж ч өндөр Ингээд амралтанд явах унаа тэргээ хэрхэн яаж зохицуулахаа ярьцгаав Зарим нь эхнэртэйгээ, найз бүсгүйтэйгээ явмаар байна л гэнэ Дарга нь тэдний хүслийг хориогүй нь их таалагджээ Төмөр ажлаар хөдөө явчихсан байгаа болохоор Саран яахаа мэдэхгүй хүмүүсийн ая занг харж суулаа За тэгээд хэлтсийнхээ гурван бүсгүйд партнёр олж өгөх нэр төртэй даалгавар хүлээж авсан Саруул үүргээ их сайн биелүүлжээ Гэтэл юу болсон гээч? Яг энэ үед Саран руу нэгэн залуу утасдсан нь оюутан ахуй цагийнх нь сайн найз, сураг тасраад нэлээн удаж байгаа Наст байлаа Мэнд усаа мэдэлцэв, уулзаж буу халах уу гэхээр нь амралтанд явж буйгаа хэлсэнд хүргэж өгье гэсэн Настын үгийг Саран уухайн тас хүлээж авлаа Хүнээр хүн олуулсанд орвол өөрөө партнераа олсон нь нэр хүндтэй санагдсан Сарангийн бодлыг хэн яахин таах билээ
Хажуу хэлтсийн Долгор гэх хов живэнд сүрхий дуртай шар хүүхэн орж ирээд - За гурван бүсгүйдээ залуус олов уу гэх тэр агшинд яагаад ч юм Сарангийн омголон ааль хөдөлж - Олуулдаггүй юм аа Өөрсдөө олоод ирдэг юм байхгүй гэж хэлж орхисноо ч мэдэлгүй өнгөрсөн хойно нь амаа жимийлээ Ам алдвал барьж болохгүй хойно яая гэхэв Долгорын нүд илт сэргэж алив тэр залууг чинь харъя гээд салахгүй шинжтэй....
Цаг ч болж хүмүүс ч уван цуван явцгааж эхэллээ Амнаасаа болсон Саран Долгорыг яахаа мэдэхгүй аан уун гэж байтал Наст гадаа нь ирээд залгалаа Үүргэвчээ аваад Саран гарахаас өөр арга байсангүй Долгор араас нь гарах гэтэл тэр гэнэт уурлаж - Чиний таних хүн биш ээ... Яагаад дагаад байгаа юм бэ , болиоч хэмээн хэлчихээд уурласнаас болж савласан зүрхээ даран хаалга руу дөхөв Долгор харин энэ хоромд ичиж зовомгүй аашилж буйгаа мэдсэнээ ухаарсан бололтой, гэвч мөчөөгөө өгөхгүй гэсэн богино ухаандаа хөтлөгдөн "За би орлоо Таньдаг хүн байх юм бол очсоны чинь дараа онигоонд хийнэ шүү" гэдэг байгаа Саранд хэлэх үг олдсонгүй...

Энэ бол болсон явдал, Энэ бол өнөөгийн Монголын нийгэмд амьдарч буй залуусын дотор өрнөж буй "жүжиг" Сарангийн амьдрал өөрийнх нь өөдрөг хүсэл мөрөөдөл шиг уртаас урт бөгөөд амьдралын энэ жүжиг ч бас цахим ертөнц дэх хуудсаар дамжин үргэлжлэн хүрсээр байх болно
Сайн явах санааных гэдэг алт шиг сургаалийг санан санан амьдарсан Сарангийн амьдралын түүхийг та заавал уншаарай.....

Wednesday, June 6, 2007

Гадаа ямар аймаар халуун байна аа өнөөдөр... Ёстой аймшигтай। Ажил ихтэй өдрүүд өнгөрөв। Нэг найзтайгаа цуг өдөр Туул голын эрэг дээр очсон чинь үнэхээр гоё байна। Даанч тав алхаад л хүмүүс। Нөгөө ширгэх дөхөж байгаа гол маань булингартай хэрнээ мөчөөгөө өгөхгүй цоглохон урссаар। Сэтгүүлч Ж। Мягмарсүрэнгийн "Долоо дахь хөхний гавар буюу Амьтны тухай өгүүллэгүүд" номонд "Туул маань Дууль болох нь" нэртэй нийтлэл байгааг та нар уншаад үзээрэй। Ядаж л хог новшоо голын эрэг дээр хаяхгүй байж хэвшихсэн монголчуудаа। Хөгжил хогоо хаана хаяхаас, бидний жаахаан үйлдлээс эхэлнэ шүү дээ। Нээрээ хог гэснээс манай сэтгүүлд хог хаягдлыг хэрхэн зөв ашиглах талаар нэг нийтлэл гарсныг та бүхэндээ хүргэе

ÕÎÒÛÍ ÀÃÀÀÐÛÍ ÁÎÕÈÐÄËÛÃ ÁÓÓÐÓÓËÀÕ ÀÐÃÀ ÇÀÌÓÓÄ

Õîã òýýâýðëýëò, áîëîâñðóóëàëòûí ìåíåæìåíòèéã áèé áîëãîõ íü

“Ïðîì Ñåðâèñ” ÕÕÊ-èé çàõèðàë, Ä।Áÿìáàà:Îäîî Óëààíáààòàð õîòîä àëáàí ¸ñíû òîîãîîð 836।000 õ¿í àì îðøèí ñóóæ, æèëä äóíäæààð 300-320 ìÿíãàí òîíí õóóðàé õîã õàÿãäàë ãàðãàæ áàéíà. Ýäãýýð õîã õàÿãäëûã òýýâýðëýõýä 276 ìàøèí ìåõàíèçì øààðäëàãàòàé áîëîâ÷ îäîîãîîð 150 ãàðóé ìàøèí ë àæèëëàæ áàéíà. Èéíõ¿¿ Ẻãíºð¿¿ëñýí õîãîî ͺºö êîìïàíè äàðæ áóëàõ àðãààð ë áèä õîãîî çàéëóóëæ áàéíà. Ýäãýýð õîãèéã 纺æ, òýýâýðëýõ, áóëàõ çàðäàëä ãýð õîðîîëëîîñ æèëä 171 ñàÿ, îðîí ñóóöíû èðãýäýýñ 399 ñàÿ, áàéãóóëëàãà àæ àõóéí íýãæ¿¿äýýñ 533 ñàÿ òºãðºã ÎÑÍÀÀÃ-ò òºâëºð÷, òýíäýýñýý ä¿¿ðã¿¿äèéí Ò¯Ê-ä õóâààðèëàãäàæ áàéíà। Ýíý íü õîòûí ä¿íãýýð íèéò 1.2 òýðáóì òºãðºã áîëäîã ãýñýí ¿ã. Ãýâ÷ ýíýõ¿¿ ìºí㺠íü äóëààí, öàõèëãààí, øàòàõóóí òîñëîõ ìàòåðèàë, æîëîî÷, à÷èã÷, öýâýðëýã÷èéí öàëèí, ÍÄØ, òàòâàð, ͪÀÒ, ìàøèíû ñýëáýã õýðýãñýë, êîíòîð, ãàðàæíû çàðäàë, áóñàä çàðäàëäàà àðàé ãýæ õóâààðèëàãäààä äóóñäàã.Òýãýõýýð áèä ºäºð á¿ð õ¿í àì, õýðýãëýý íü íýìýãäýæ áàéãàà Óëààíáààòàð õîòûí õîãíû àñóóäëûã øèéäâýðëýõèéí òóëä õîãèéã òýýâýðëýäýã, áîëîâñðóóëäàã ìåíåæìåíòèéí òîãòîëöîîòîé áîëîõ õýðýãòýé íü õàðàãäàæ áàéíà.

Òóõàéëáàë õîã àíãèëàõ, íóíòàãëàõ 纺âðèéí êîíòåéíåðèéã èíòåðíýòýýñ ñóäàëæ ¿çëýý. Ýíý íü 12-15 ò/öàã, 25-30 ò/öàã ãýñýí 2 ÿíç áàéäàã àæ. Ìàíàé óëñûí õóâüä æèæèã îâðûíõûã íü àâàõàä Óëààíáààòàð õîòûí íýã æèëä ãàðäàã õîãèéã çºâõºí íýã ñàðûí õóãàöààíä íóíòàãëàõ áîëîìæòîé þì. Ýíýõ¿¿ êîíòåéíåð íü 纺âðèéíõ ó÷èð áóñàä àéìãóóäàä õóðèìòëàãäñàí õóð õîãèéã ÷ àíãèëàõ, áóòëàõ áîëîìæòîé þì áàéíà.

ÑÒÀÒÈÑÒÈÊ

Õîòûí çàì, ãóäàìæ òàëáàéã öýâýðëýã÷ Øàð õàíòààçòàí 190, õîðîîëëûí äîòîðõè çàì òàëáàéã öýâýðëýã÷ Öýíõýð õàíòààçòàí 120 ãàðóé õ¿í àæèëëàäàã áàéíà.

Óëààíáààòàð, Äàðõàí õîòóóäûí àãààð áîõèðäóóëàõ áîäèñûí ñàðíèëòûí ç¿é òîãòîë, áîõèðäëûã áóóðóóëàõ ìåòåîòðîí àðãà

Ö.Ñîñîðáàðàì, Á.Ëóâñàíäýíäýâ, Ä.Ýíõáàò

Óëààíáààòàð õîòûí óòàà íýëýýä îëîí æèëèéí òóðø ÿðèãäñààð, ñóäëàãäñààð èðëýý. Ãýâ÷ ºíººã õ¿ðòýë äîðâèòîé àëõàì õèéãäýýã¿é ë áàéíà. Áèä 2004 îíû 8-ð ñàðûã õ¿ðòýë Óëààíáààòàð õîòûí õàìãèéí èõ óòààã ãàðãàäàã ÒÝÖ-3, ÒÝÖ-4 ¿éëäâýð¿¿äèéí óòàà áîëîí ãýð õîðîîëëûí ÿíäàíãóóäààñ ãàðäàã óòààíû òàðõàöûã ñóäàëæ, õîòûí àãààðûí òîãòâîðæèëòûí çàãâàðûã áîäîæ, ýäãýýð èõ óòààã ñàðíèóëàõ ÿìàð áîëîìæ áàéãàà òàëààð ìàòåìàòèê çàãâàð ãàðãàí òîîöîæ, ñóäàëæ ¿çñýí þì. Èíãýýä áàãàã¿é õýìæýýíèé àæëûí ¿ð ä¿íä äàðààõ ä¿ãíýëò¿¿ä ãàðëàà.

  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààðûí áîõèðäëûí äèéëýíõ õóâèéã ºâëèéí óëèðàëä íàì ¿¿ñã¿¿ðèéí õàãäàë (ãýð õîðîîëîë, óóðûí çóóõ, àâòîòýýâðèéí õýðýãñëèéí óòàà) ýçýëæ áàéäãèéã ìàòåìàòèê çàãâàðûí òîîöîî õàðóóëæ áàéíà.
  • Íàì ¿¿ñã¿¿ðèéí áóþó ãýð õîðîîëîë, óóðûí çóóõ, òýýâðèéí õýðýãñëèéí óòààíóóä íü ñàðíèëã¿é, øóóä õ¿í àìüòíû àìüñãàëûí ò¿âøèíä õàÿãääàã òóë àãóóëàìæ èõòýé áàéäàã.
  • ÁÎß-íààñ ãàðãàñàí àëáàí ¸ñíû ä¿ãíýëòýíä Óëààíáààòàð õîòûí íèéò óòààíä ãýð õîðîîëëûí óòààíû ýçëýõ õýìæýý 30% ãýñýí ä¿ãíýëò ãàðãàñàí íü àíäóó áîëîõ íü õàðàãäàæ áàéíà.
  • Çóíû óëèðàëä ºíäºð ¿¿ñã¿¿ðèéí áóþó äóëààíû öàõèëãààí ñòàíöóóäûí óòàà íü ñàëõèíû õ¿÷òýé òóðáóëåíò óðñãàëûí ¿åä õîòûí àãààðûã èõýýõýí áîõèðäóóëàõ òàëòàéã ìàòåìàòèê çàãâàð õàðóóëæ áàéíà.
  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààðûí áîõèðäëûí õýìæýýã áóóðóóëàõûí òóëä íýí äàðóé ýõ ¿¿ñã¿¿ð¿¿äèéí óëñûí òîîëëîãûã ÿâóóëæ, ìýäýýëëèéí ñàí ¿¿ñãýæ “Àãààð-1” çàãâàðààð áîõèðäëûí ò¿âøèíã òîãòîîæ, ä¿ð çóðãèéã êàðòààð õèéõ. Ýíý íü öààøäûí ìîíèòîðèíã õÿíàëòûí ¿íäýñ áîëîõ þì.
  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààð áîõèðäëûí ãîë øàëòãààíóóäûí íýã íü ýõ ¿¿ñã¿¿ð¿¿äýýñ ãàäíà àãààðûí óðñãàëûí áè÷èë çàìíàëóóäûí ç¿é òîãòîë, ºðãºãäñºí èíâåðñèéí äàâõàðãûí íºëºº þì.
  • Óëààíáààòàð, Äàðõàí õîòóóäûí àãààðûí áîõèðäëûã áóóðóóëàõûí òóëä ºðãºãäñºí èíâåðñèéí ¿å äàâõàðãûã ìåòåîòðîí àðãààð áóñíèóëæ, ò¿ãæèðñýí óòààã ñàðíèóëàõ àæëûã ÁÕß-òàé õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëàõ, ñàðíèóëàã÷èéí áàéðøëûã ÓÖÓÝØÕ-èéí ìýäýýëýëä ¿íäýñëýí ñàíàà÷ëàã÷èä òîãòîîíî.

ØÓÒÈÑ-èéí áàãø: Ìåòåîòðîïûí àðãààð àãààðûí áîõèðäëûã áóóðóóëàõàä òèéì à÷ õîëáîãäîëòîé ¿ð ä¿í ºã÷ ÷àäàõ óó. Ýíý àðãà íü îíîëûí õóâüä áîëîìæòîé ÷ ïðàêòèêò õýð çîõèñòîé âý. Èíâåðñèéã öîîëîõîä èõ õýìæýýíèé ÑÎ2 ÿëãàð÷, áóñàä õèìèéí íýãäë¿¿ä ÿëãàðäàã, ¿¿íèéã ÿàõ âý. Ýíý íü ýðãýýä õºðñºí äýýð áàðàã òýð ÷èãýýðýý áóóäàã ó÷èð áèäíèé ýð¿¿ë ìýíäýä õîðòîé áóñ óó?

Ëóâñàíäýíäýâ: Ìåòåîòðîïûí àðãûã òåìïåðàòóðûí òîíãîðîî ãýæ îéëãîäîã. Àíõ Îðîñîä õºíäèéí ñàëõè ìåòåîòðîïîîð õèéìýë áîðîî îðóóëæ áàéñàí. Åðºíõèéä íü ìîíãîëîîð áîë çàä áàðèõ ãýñýí ¿ã. ªºðººð õýëáýë ºíäºð óóëûí îðîéä îâîî áàðüæ ãàë áàðèóëààä äýýð íü çàäûí ÷óëóó òàâüäàã. ¯¿íèéã ôèçèêýýð êâàðöèò îíîë ãýäýã. Ýíý àðãûã òîìîîõîí óóðõàéíóóäàä õýðýãëýäýã ó÷èð áèäýíä òàíèë àðãà þì.

ØÓÒÈÑ-èéí áàãø Áàäàìõàòàí: Àãààðûí áîõèðäëûã áèé áîëãîæ áóé ãîë ýõ ¿¿ñâýð íü ãýð õîðîîëîë áîëæ áàéíà. Ýíý àñóóäàë àíõ 50 æèëèéí ºìíº Ëîíäîíä ÿðèãäàæ áàéñàí ÷ øèéäâýðëýæ ÷àäñàí. ̺í óòààã¿é, ¿íýðã¿é, èë÷ëýãòýé øàõìàë ò¿ëø 1963 îíîîñ ñóäëàãäñààð 1992 îíîîñ ÀÍÓ-ä àøèãëàæ ýõýëñýí. Õàðèí áèäýíä ¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýõ áîëîìæ áèé. Øàõìàë í¿¿ðñíèé ãàíö õî¸ð ¿éëäâýð îäîî àæèëëàæ ýõýëæ áàéíà. Áàãàíóóðûí í¿¿ðñèéã õèéæ¿¿ëýõ, òýð á¿¿ õýë áåíçèí ÷ ãàðãàæ àâ÷ áîëíî. Áè í¿¿ðñ áîëîâñðóóëàõ ñóäàëãààãààð 20 ãàðóé æèë àæèëëàñàí áîëîõîîð ¿¿íä èõ èòãýëòýé áàéíà ë äàà. Í¿¿ðñèéã ìàø ñàéí áîëîâñðóóëàõ õýðýãòýé. Ãýòýë ìàíàéä í¿¿ðñèéã çºâõºí ãýð õàëààõ, õîîë áîëãîõ ò¿âøèíä ë àøèãëàæ áàéíà ø¿¿ äýý.

Ð.Ãîí÷èãäîðæ: Èíãýýä ìàíàé ºíººäðèéí ÷óóëãàí àìæèëòòàé áîëæ ºíäºðëºëºº. Ñîíèðõîëòîé èëòãýë õýëýëö¿¿ëæ, ñàíàë áîäëîî õóâààëöñàí òà á¿õýíä áàÿðëàëàà. Òà á¿õýí ìîíãîëûí õºãæëèéí àñóóäëóóäûí òàëààð Àëòàí Ãàäàñ Àññîöèàöèòàé õàìòðàí àæèëëàíà ãýäýãò íàéäàæ áàéíà.

АГААРЫН БОХИРДЛЫГ БУУРУУЛАХ АРГУУД

Гадаа ямар аймаар халуун байна аа өнөөдөр... Ёстой аймшигтай। Ажил ихтэй өдрүүд өнгөрөв। Нэг найзтайгаа цуг өдөр Туул голын эрэг дээр очсон чинь үнэхээр гоё байна। Даанч тав алхаад л хүмүүс। Нөгөө ширгэх дөхөж байгаа гол маань булингартай хэрнээ мөчөөгөө өгөхгүй цоглохон урссаар। Сэтгүүлч Ж। Мягмарсүрэнгийн "Долоо дахь хөхний гавар буюу Амьтны тухай өгүүллэгүүд" номонд "Туул маань Дууль болох нь" нэртэй нийтлэл байгааг та нар уншаад үзээрэй। Ядаж л хог новшоо голын эрэг дээр хаяхгүй байж хэвшихсэн монголчуудаа। Хөгжил хогоо хаана хаяхаас, бидний жаахаан үйлдлээс эхэлнэ шүү дээ। Нээрээ хог гэснээс манай сэтгүүлд хог хаягдлыг хэрхэн зөв ашиглах талаар нэг нийтлэл гарсныг та бүхэндээ хүргэе

ÕÎÒÛÍ ÀÃÀÀÐÛÍ ÁÎÕÈÐÄËÛÃ ÁÓÓÐÓÓËÀÕ ÀÐÃÀ ÇÀÌÓÓÄ

Õîã òýýâýðëýëò, áîëîâñðóóëàëòûí ìåíåæìåíòèéã áèé áîëãîõ íü

“Ïðîì Ñåðâèñ” ÕÕÊ-èé çàõèðàë, Ä।Áÿìáàà:Îäîî Óëààíáààòàð õîòîä àëáàí ¸ñíû òîîãîîð 836।000 õ¿í àì îðøèí ñóóæ, æèëä äóíäæààð 300-320 ìÿíãàí òîíí õóóðàé õîã õàÿãäàë ãàðãàæ áàéíà. Ýäãýýð õîã õàÿãäëûã òýýâýðëýõýä 276 ìàøèí ìåõàíèçì øààðäëàãàòàé áîëîâ÷ îäîîãîîð 150 ãàðóé ìàøèí ë àæèëëàæ áàéíà. Èéíõ¿¿ Ẻãíºð¿¿ëñýí õîãîî ͺºö êîìïàíè äàðæ áóëàõ àðãààð ë áèä õîãîî çàéëóóëæ áàéíà. Ýäãýýð õîãèéã 纺æ, òýýâýðëýõ, áóëàõ çàðäàëä ãýð õîðîîëëîîñ æèëä 171 ñàÿ, îðîí ñóóöíû èðãýäýýñ 399 ñàÿ, áàéãóóëëàãà àæ àõóéí íýãæ¿¿äýýñ 533 ñàÿ òºãðºã ÎÑÍÀÀÃ-ò òºâëºð÷, òýíäýýñýý ä¿¿ðã¿¿äèéí Ò¯Ê-ä õóâààðèëàãäàæ áàéíà। Ýíý íü õîòûí ä¿íãýýð íèéò 1.2 òýðáóì òºãðºã áîëäîã ãýñýí ¿ã. Ãýâ÷ ýíýõ¿¿ ìºí㺠íü äóëààí, öàõèëãààí, øàòàõóóí òîñëîõ ìàòåðèàë, æîëîî÷, à÷èã÷, öýâýðëýã÷èéí öàëèí, ÍÄØ, òàòâàð, ͪÀÒ, ìàøèíû ñýëáýã õýðýãñýë, êîíòîð, ãàðàæíû çàðäàë, áóñàä çàðäàëäàà àðàé ãýæ õóâààðèëàãäààä äóóñäàã.Òýãýõýýð áèä ºäºð á¿ð õ¿í àì, õýðýãëýý íü íýìýãäýæ áàéãàà Óëààíáààòàð õîòûí õîãíû àñóóäëûã øèéäâýðëýõèéí òóëä õîãèéã òýýâýðëýäýã, áîëîâñðóóëäàã ìåíåæìåíòèéí òîãòîëöîîòîé áîëîõ õýðýãòýé íü õàðàãäàæ áàéíà.

Òóõàéëáàë õîã àíãèëàõ, íóíòàãëàõ 纺âðèéí êîíòåéíåðèéã èíòåðíýòýýñ ñóäàëæ ¿çëýý. Ýíý íü 12-15 ò/öàã, 25-30 ò/öàã ãýñýí 2 ÿíç áàéäàã àæ. Ìàíàé óëñûí õóâüä æèæèã îâðûíõûã íü àâàõàä Óëààíáààòàð õîòûí íýã æèëä ãàðäàã õîãèéã çºâõºí íýã ñàðûí õóãàöààíä íóíòàãëàõ áîëîìæòîé þì. Ýíýõ¿¿ êîíòåéíåð íü 纺âðèéíõ ó÷èð áóñàä àéìãóóäàä õóðèìòëàãäñàí õóð õîãèéã ÷ àíãèëàõ, áóòëàõ áîëîìæòîé þì áàéíà.

ÑÒÀÒÈÑÒÈÊ

Õîòûí çàì, ãóäàìæ òàëáàéã öýâýðëýã÷ Øàð õàíòààçòàí 190, õîðîîëëûí äîòîðõè çàì òàëáàéã öýâýðëýã÷ Öýíõýð õàíòààçòàí 120 ãàðóé õ¿í àæèëëàäàã áàéíà.

Óëààíáààòàð, Äàðõàí õîòóóäûí àãààð áîõèðäóóëàõ áîäèñûí ñàðíèëòûí ç¿é òîãòîë, áîõèðäëûã áóóðóóëàõ ìåòåîòðîí àðãà

Ö.Ñîñîðáàðàì, Á.Ëóâñàíäýíäýâ, Ä.Ýíõáàò

Óëààíáààòàð õîòûí óòàà íýëýýä îëîí æèëèéí òóðø ÿðèãäñààð, ñóäëàãäñààð èðëýý. Ãýâ÷ ºíººã õ¿ðòýë äîðâèòîé àëõàì õèéãäýýã¿é ë áàéíà. Áèä 2004 îíû 8-ð ñàðûã õ¿ðòýë Óëààíáààòàð õîòûí õàìãèéí èõ óòààã ãàðãàäàã ÒÝÖ-3, ÒÝÖ-4 ¿éëäâýð¿¿äèéí óòàà áîëîí ãýð õîðîîëëûí ÿíäàíãóóäààñ ãàðäàã óòààíû òàðõàöûã ñóäàëæ, õîòûí àãààðûí òîãòâîðæèëòûí çàãâàðûã áîäîæ, ýäãýýð èõ óòààã ñàðíèóëàõ ÿìàð áîëîìæ áàéãàà òàëààð ìàòåìàòèê çàãâàð ãàðãàí òîîöîæ, ñóäàëæ ¿çñýí þì. Èíãýýä áàãàã¿é õýìæýýíèé àæëûí ¿ð ä¿íä äàðààõ ä¿ãíýëò¿¿ä ãàðëàà.

  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààðûí áîõèðäëûí äèéëýíõ õóâèéã ºâëèéí óëèðàëä íàì ¿¿ñã¿¿ðèéí õàãäàë (ãýð õîðîîëîë, óóðûí çóóõ, àâòîòýýâðèéí õýðýãñëèéí óòàà) ýçýëæ áàéäãèéã ìàòåìàòèê çàãâàðûí òîîöîî õàðóóëæ áàéíà.
  • Íàì ¿¿ñã¿¿ðèéí áóþó ãýð õîðîîëîë, óóðûí çóóõ, òýýâðèéí õýðýãñëèéí óòààíóóä íü ñàðíèëã¿é, øóóä õ¿í àìüòíû àìüñãàëûí ò¿âøèíä õàÿãääàã òóë àãóóëàìæ èõòýé áàéäàã.
  • ÁÎß-íààñ ãàðãàñàí àëáàí ¸ñíû ä¿ãíýëòýíä Óëààíáààòàð õîòûí íèéò óòààíä ãýð õîðîîëëûí óòààíû ýçëýõ õýìæýý 30% ãýñýí ä¿ãíýëò ãàðãàñàí íü àíäóó áîëîõ íü õàðàãäàæ áàéíà.
  • Çóíû óëèðàëä ºíäºð ¿¿ñã¿¿ðèéí áóþó äóëààíû öàõèëãààí ñòàíöóóäûí óòàà íü ñàëõèíû õ¿÷òýé òóðáóëåíò óðñãàëûí ¿åä õîòûí àãààðûã èõýýõýí áîõèðäóóëàõ òàëòàéã ìàòåìàòèê çàãâàð õàðóóëæ áàéíà.
  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààðûí áîõèðäëûí õýìæýýã áóóðóóëàõûí òóëä íýí äàðóé ýõ ¿¿ñã¿¿ð¿¿äèéí óëñûí òîîëëîãûã ÿâóóëæ, ìýäýýëëèéí ñàí ¿¿ñãýæ “Àãààð-1” çàãâàðààð áîõèðäëûí ò¿âøèíã òîãòîîæ, ä¿ð çóðãèéã êàðòààð õèéõ. Ýíý íü öààøäûí ìîíèòîðèíã õÿíàëòûí ¿íäýñ áîëîõ þì.
  • Óëààíáààòàð õîòûí àãààð áîõèðäëûí ãîë øàëòãààíóóäûí íýã íü ýõ ¿¿ñã¿¿ð¿¿äýýñ ãàäíà àãààðûí óðñãàëûí áè÷èë çàìíàëóóäûí ç¿é òîãòîë, ºðãºãäñºí èíâåðñèéí äàâõàðãûí íºëºº þì.
  • Óëààíáààòàð, Äàðõàí õîòóóäûí àãààðûí áîõèðäëûã áóóðóóëàõûí òóëä ºðãºãäñºí èíâåðñèéí ¿å äàâõàðãûã ìåòåîòðîí àðãààð áóñíèóëæ, ò¿ãæèðñýí óòààã ñàðíèóëàõ àæëûã ÁÕß-òàé õàìòðàí çîõèîí áàéãóóëàõ, ñàðíèóëàã÷èéí áàéðøëûã ÓÖÓÝØÕ-èéí ìýäýýëýëä ¿íäýñëýí ñàíàà÷ëàã÷èä òîãòîîíî.

ØÓÒÈÑ-èéí áàãø: Ìåòåîòðîïûí àðãààð àãààðûí áîõèðäëûã áóóðóóëàõàä òèéì à÷ õîëáîãäîëòîé ¿ð ä¿í ºã÷ ÷àäàõ óó. Ýíý àðãà íü îíîëûí õóâüä áîëîìæòîé ÷ ïðàêòèêò õýð çîõèñòîé âý. Èíâåðñèéã öîîëîõîä èõ õýìæýýíèé ÑÎ2 ÿëãàð÷, áóñàä õèìèéí íýãäë¿¿ä ÿëãàðäàã, ¿¿íèéã ÿàõ âý. Ýíý íü ýðãýýä õºðñºí äýýð áàðàã òýð ÷èãýýðýý áóóäàã ó÷èð áèäíèé ýð¿¿ë ìýíäýä õîðòîé áóñ óó?

Ëóâñàíäýíäýâ: Ìåòåîòðîïûí àðãûã òåìïåðàòóðûí òîíãîðîî ãýæ îéëãîäîã. Àíõ Îðîñîä õºíäèéí ñàëõè ìåòåîòðîïîîð õèéìýë áîðîî îðóóëæ áàéñàí. Åðºíõèéä íü ìîíãîëîîð áîë çàä áàðèõ ãýñýí ¿ã. ªºðººð õýëáýë ºíäºð óóëûí îðîéä îâîî áàðüæ ãàë áàðèóëààä äýýð íü çàäûí ÷óëóó òàâüäàã. ¯¿íèéã ôèçèêýýð êâàðöèò îíîë ãýäýã. Ýíý àðãûã òîìîîõîí óóðõàéíóóäàä õýðýãëýäýã ó÷èð áèäýíä òàíèë àðãà þì.

ØÓÒÈÑ-èéí áàãø Áàäàìõàòàí: Àãààðûí áîõèðäëûã áèé áîëãîæ áóé ãîë ýõ ¿¿ñâýð íü ãýð õîðîîëîë áîëæ áàéíà. Ýíý àñóóäàë àíõ 50 æèëèéí ºìíº Ëîíäîíä ÿðèãäàæ áàéñàí ÷ øèéäâýðëýæ ÷àäñàí. ̺í óòààã¿é, ¿íýðã¿é, èë÷ëýãòýé øàõìàë ò¿ëø 1963 îíîîñ ñóäëàãäñààð 1992 îíîîñ ÀÍÓ-ä àøèãëàæ ýõýëñýí. Õàðèí áèäýíä ¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýõ áîëîìæ áèé. Øàõìàë í¿¿ðñíèé ãàíö õî¸ð ¿éëäâýð îäîî àæèëëàæ ýõýëæ áàéíà. Áàãàíóóðûí í¿¿ðñèéã õèéæ¿¿ëýõ, òýð á¿¿ õýë áåíçèí ÷ ãàðãàæ àâ÷ áîëíî. Áè í¿¿ðñ áîëîâñðóóëàõ ñóäàëãààãààð 20 ãàðóé æèë àæèëëàñàí áîëîõîîð ¿¿íä èõ èòãýëòýé áàéíà ë äàà. Í¿¿ðñèéã ìàø ñàéí áîëîâñðóóëàõ õýðýãòýé. Ãýòýë ìàíàéä í¿¿ðñèéã çºâõºí ãýð õàëààõ, õîîë áîëãîõ ò¿âøèíä ë àøèãëàæ áàéíà ø¿¿ äýý.

Ð.Ãîí÷èãäîðæ: Èíãýýä ìàíàé ºíººäðèéí ÷óóëãàí àìæèëòòàé áîëæ ºíäºðëºëºº. Ñîíèðõîëòîé èëòãýë õýëýëö¿¿ëæ, ñàíàë áîäëîî õóâààëöñàí òà á¿õýíä áàÿðëàëàà. Òà á¿õýí ìîíãîëûí õºãæëèéí àñóóäëóóäûí òàëààð Àëòàí Ãàäàñ Àññîöèàöèòàé õàìòðàí àæèëëàíà ãýäýãò íàéäàæ áàéíà.

Thursday, May 31, 2007



Ажил ихтэй, ачаалал өндөр өдрүүд байлаа।Бас сэтгүүлийн нийтлэл дэх фонтууд хэвлэлийн газрын буруугаас болж зөрснийг удирдлага маань ойлгохгүй толгой эргэтэл загнадаг байна ш т। Менежер маань сэтгүүлийн агуулга муу байгаа гэж хүмүүс хэлж байна гээд палхийтэл хэлээ л... Урд өмнө нь яагаад надад хандаж ингэж хэлдэггүй байсан юм бол гэж бодоод гомдох ч шиг। Хэн нэгний санаа, шүүмжийг сайн сонсдог гэж бодсон юмсан। Гэтэл нэг л биш ээ... За энэ ч яахав। Хүн загнуулахгүй, шүүмжлүүлэхгүй хаана явахав, хамгийн гол нь тэрэн дотроос хэрэгтэйг нь авч чаддаг л байхсан... Цалингаа авч өөртөө зуны сандаал авлаа। Би зах, дэлгүүр хэсэх үнэн дургүй। Яалт ч үгүй хэрэгцээт үедээ явахаас өөр арга байхгүй юм даа। Ер нь их сонин өдөр байлаа... Амралтын өдрөөр ч гэсэн юм уншиж, шинэ ном шинэ мэдээлэл шинэ санааны төлөө хэрэндээ л зүтгэж ажиллаж байхад түүнийг мэдэрч, үнэлэхгүй байна гэдэг нэг талаар миний л алдаа юм уу даа। Ямар ч чухал биш зүйлийг үнэхээр хэрэгтэй мэт ойлгуулдаг чадвар бүхий хүмүүс байдаг। Харин би хийсэн сайн ажлуудаа хүнд ойлгуулж чадахгүй байна... Нэгэн бодлын арчаагүй... За яахав, оройноос өглөө сэргэлэн гэдэг дээ। Маргааш аялал жуулчлалын чиглэлээр шинэ үйлчилгээ нэвтрүүлж байгаа нэгэн компанийн захирлаас ярилцлага авна। Бүтэн сайн өдөр монгол инженерүүдийн хийсэн шинэ электробусын талаар сурвалжлага хийнэ। Ажилдаа дуртай байх ч үнэхээр сайхан шүү। Алдаа гаргаж байна гэдэг бол ажил хийж байгаагийн шинж гэдэг үг бий। Шүүмжлүүлнэ гэдэг чи өөрөө оршин буйн тэмдэг ч гэж ярьдаг। Солонго хаана ч явсан сэргэлэн болжмор шиг л байна шүү гэж өөрийгөө зоригжуулъя... Энэ сайхан мэргэжлийн ачаар монголынхоо олон сайхан хүмүүсээс ярилцлага авч байлаа। Цаашид ч үргэлжлэх буй заа। Монголыг дэлхийн тавцанд сайн сурталчилж байгаа, зохион бүтээгч Түмэн - Өлзий гуайтай ярилцаж байгаа зураг। Сансарт байрлах Оюун ухааны музейг та өөрөө болон аав ээж, ах дүү, найз нөхөд, хань, үр хүүхдэдээ заавал үзүүлээрэй। Монгол хүний ур ухаан шингэсэн олон зүйлийг тэндээс харах болно। Энэ блогийг сонирхож буй та бүхэн надад шинэ санаа, мэдээлэл өгч, сайн шүүмжилж байгаарай।




Monday, May 28, 2007



Гадаа сайхан өдөр байна. Урин цагтай хамт хүний сэтгэл ч гэсэн зөөлөрч, нялхардаг юм уу даав Архиваа харсан чинь би ямар их зураг авахуулсан юм бэ дээ... Гэрэл зурганд үлдэх тэр агшинг хараад ямар ч тайлбаргүйгээр хүмүүс ойлгодог. Ноднин Төв аймгийн Алтанбулагт "Цахим өртөө холбоо"-ныхон маань нэг бүтэн өдөр үнэхээр сайхан амарцгаасан. Охидын дунд дээс, харин хөвгүүдийн дунд сумо-гийн тэмцээн зохиогдсон. Тэр үеэр сагсчин Шараваатай зургаа авахуулсан маань энэ. Би ч бас дутахааргүй сагсчин царайтай байгаа биз? хэ хэ хэ

Аз жаргал, Мөнгө, Мөнгийг үрэхийн тухайд

Питер Сингер / Принстоны ИС-ийн Биоэтикийн профессор/

Хэрэв та илүү чинээлэг байсан сан бол илүү аз жаргалтай байх сан уу? Олон хүн тийм гэж хариулах биз ээ. Гэтэл олон жилийн судалгаанаас үзвэл хөрөнгө чинээний хэмжээ орлогын доогуур төвшинд л илүү аз жаргал авчирдаг аж. Жишээ нь, жирийн америк хүн Шинэ Зеландчуудыг бодвол илүү хангалуун амьдралтай боловч илүү аз жаргалтай биш аж. Австри, Франц, Япон, Германд хүмүүс нь Бразиль, Колумби, Филлиппин зэрэг ядуу орны хүмүүсийг бодвол мөн л илүү аз жаргалтай биш байна. Өөр өөр соёлтой улс орныг хооронд нь харьцуулах нь төвөгтэй ч байдлыг нэг улсын дотор авч үзэхэд орлогын илт доогуур төвшин (тухайлвал, АНУ-д жилийн орлого 12000 америк доллараас доогуур)-г эс тооцвол төстэй дүр зураг харагдаж байна. Орлогын доод хэмжээнээс хэтэрсэн нөхцөлд орлогын өсөлт хүмүүсийн аз жаргалтай байдалд төдийлөн өөрчлөлт авчирдааггүй байна. Америкчууд 1950-аад оны үеийг бодвол чинээлэгжсэн боловч илүү аз жаргалтай болсонгүй. Өнөөдөр жилийн 50-90 мянган долларын дундаж орлоготой америкчууд жилийн 90 мянгаас дээш орлоготой чинээлэг америкчуудтай бараг ижил хэмжээний аз жаргал эдэлдэг аж. Аз жаргалын талаархи судалгаа хүмүүсийн ахуй амьдралдаа аль хэр сэтгэл хангалуун байдгийг сонирхдог ажээ.

Гэтэл ийм маягийн судалгааны үр дүнд итгэл, үнэмшилтэй хандах нь учир дутагдалтай. Учир нь амьдралдаа зүгээр л нэг “сэтгэл хангалуун” байх эсэхээр хүмүүс өдөр тутмын амьдралаа үнэхээр аз жаргалтай өнгөрөөдөг эсэхэд дүгнэлт өгч болохгүй. Принстоны Их Сургуулийн Даниел Канеманн, нөхдийн хамт судалгаа явуулж, хүмүүсийн сэтгэл санааны хангалуун байдлыг хэмжихийн тулд тэдний сэтгэл санаа нэг өдрийн туршид хэрхэн өөрчлөгддөгийг сонирхжээ. Шинжлэх Ухаан сэтгүүлийн 6-р сарын 30-ны дугаарт нийтлэгдсэн уг судалгааны дүнгээс үзэхэд орлого, аз жаргалтай байх хоорондын хамаарал тун бага байгаа нь харагджээ. Канеманн, түүний нөхөд харин ч эсрэг буюу орлого ихтэй хүмүүс өдрийн ихэнхийг түгшүүр, стресс зэрэг сөрөг мэдрэмжтэй холбоотой үйл ажиллагаанд зарцуулдаг болохыг тогтоосон байна. Чөлөөт цаг илүү эдлэхийн оронд тэд ажилдаа хамаг цагаа зарцуулдаг ажээ. Тэдний өөрсдийн нь тодорхойлсноор тэд сэтгэл санааны хувьд түгшүүр, уур хилэн, айдас хүйдэстэй байдалд байх нь олонтаа гэжээ. Аз жаргалыг мөнгөөр худалдан авдаггүй гэдэгт нэмж хэлээд байх зүйлгүй нь тодорхой.


Шашны олон сургааль бидэнд эд материалын хүсэлд автах нь аз жаргалгүй болгодог гэж сургадаг. Бийтлз хамтлаг мөнгөөр хайр, дурлалыг худалдаж авахгүй гэдэг байв. Бид өдрийн хоолтойгоо байдаг нь махны наймаачдын сайхан сэтгэл бус, түүний хувийн сонирхолтой холбоотой гэдгийг сануулсан Адам Смит хүртэл хэдийгээр эд баялаг хүн төрөлхтний үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагааг байнга дэмжин тэтгэдэг нь үнэн ч эд баялагаас хүртдэг гэх ханамж нь үнэндээ “хуурамч зүйл” гэсэн байдаг. Гэлээ гэхэд энд ямар нэгэн учир битүүлэг зүйл байх мэт. Яагаад засгийн газар бүр нэг хүнд ноогдох үндэсний орлогыг дээшлүүлэхэд тэгтлээ их ач холбогдол өгдөг билээ? Яахаараа биднийг илүү аз жаргалтай болгодоггүй мөнгөний хойноос бидний олонхи нь тэгтлээ тэмүүлдэг билээ? Энэ асуултын хариу бидний хүсэл, зорилготой бодьгал болохтой холбоотой байж болох юм. Бид хэдийнээс хоол, хүнсээ олох гэж хүнд хөдөлмөр эрхэлж, хань ижилтэй болж, үр хүүхдээ өсгөхийн төлөө тэмцэж ирэгсдийн үр сад билээ. Нүүдэлчин нийгмийн хувьд зөөж, нүүж болохооргүй эд зүйлсийг эзэмших нь утгагүй байсан бол хүмүүс суурин сууж, мөнгөний харилцаанд орсноор энэ хязгаарлалт үгүй болсон. Уг нь мөнгөн хуримтлалыг тодорхой хэмжээнд бий болгох нь хүнд хэцүү цагт хэрэг болж, хамгаалах үүрэгтэй байсан бол өнөө үед зөвхөн тэр нь эцсийн зорилго болж, хүний байр суурь, нэр төрийн хэмжүүр болж, аливааг үйлдэхийн гол шалтгаан болсон байна. Мөнгө хийх үйлдэл л хийвэл зохих цорын ганц зүйл болоод бүхний хэмжүүр болж орхижээ. Энэ дэвсгэр дээр Америкийн нэрт баян Уоррен Баффетийн амьдралыг авч үзье. Өдгөө 75 настай Баффет амьдралынхаа 50-аад жилийг эд хөрөнгөө цуглуулахад зориулжээ. Форбс сэтгүүлд мэдээлснээр бол тэрбээр 42 тэрбум долларын хөрөнгөөрөө Билл Гэйтсийн ард л орох тэргүүн баячуудын нэг. Эндээс түүний ихээхэн хэмжээний хөрөнгө, мөнгө зарцуулахдаа тэгтлээ дурладаггүй амьдралын хэв маяг нь харагдаж байна. Хэдий өглөгч зан гаргалаа ч түүнд асар их хөрөнгөөсөө өчүүхэн хэсгийг зарцуулахын тулд ихээхэн шахалт хэрэгтэй биз ээ. Энэ үүднээс үзэхэд Баффет эхний хэдэн тэрбумаа нэгэнт 1960-аад онд олоод авсан болохоор дахин хөрөнгө цуглуулахад хүч, хөдөлмөрөө зарцуулах нь огт утгагүй мэт санагдна. Баффет Адам Смитийн хэлсэнчлэн “хуурамч зүйл”-ийн золиос болов уу, эсвэл Канеманн болон түүний нөхдийн судалгаа илүү гүн гүнзгий учир холбогдлыг нээв үү?Тохиолдлоор Канеманны бичсэн өгүүллэг Баффет АНУ-ын түүхэнд гараагүй хамгийн том хандив хийснээ зарласан тэр долоо хоногт хэвлэлд гарсан юм. Баффет Билл болон Мелинда Гэйтсийн Санд 30 тэрбумыг хандивлаж, өөр хэд хэдэн сайн сананы санд 7 тэрбумыг хандивлажээ. Инфляцын төвшинг харгалзан үзсэн ч Эндрю Карнеги, Жон Д, Рокефеллер нарын хандив Баффетийнхэд хүрэхгүй байна. Баффет нэг цохилтоор өөрийн амьдралыг утга төгөлдөр болгов. Тэрбээр шашинд итгэдэггүй хүн тул түүний хандивыг хойт насанд олох ямар нэг ашигтай холбож үзэхийн аргагүй. Тэгэхээр Баффетийн амьдрал аз жаргал гээчийн талаар бидэнд юуг хэлнэ вэ?Магадгүй, Канеманны судалгаанаас үзвэл Баффет 1960-аад онд тэгтлээ их ажиллахаа больж, цуглуулсан хөрөнгөө ашиглан бридж тоглоход амьдралаа түлхүү зориулсан бол сэтгэлийн илүү эерэг ханамж олж, санаа амар байх байсан гэсэн дүгнэлтэд хүргэж болох мэт. Гэтэл ингэсэн тохиолдолд тэрбээр их хөдөлмөр, хөрөнгө оруулалтын гайхамшигт чадвараараа олсон хөрөнгө нь Гэйтсийн Сангаар дамжин дэлхийн хамгийн ядуу хэсгийнхнийг үхэлд хүргэх аюулт өвчнөөс гэтэлгэхэд тус болж байгааг үзэж, мэдрэхийн сайхныг эдлэхгүй байхсан. Тэгэхээр Баффет бидэнд аз жаргалд санаа амар байхаас арай илүү зүйл багтдаг гэдгийг сануулж байна. Copyright: Project Syndicate, 2006.

www.project-syndicate.org

Хэн нэгний блог сайтаас авсан бололтой, "DARAA UNSHIH" гэсэн нэр өгөөд хадгалчихсан файл байхаар нь тавьчихлаа. Эх сурвалжаа дурдсан шүү :-) Харин блогынх нь нэрийг мартчихаж...

Доорх онигооноос бизнесийг хамгийн сайн хийж чадсан хүний тухай ойлгох байх. Ер нь л санаа шүү дээ. Хүн бүр л хувийн бизнестэй болохыг боддог ч түүндээ хүрэх нь бага байдаг юм шиг байгаа юм. Би ч бас тэгж бодож явдаг хүмүүсийн нэг нь. Хамгийн гол нь өөрийгөө удирдах чанар буюу цаг, санхүү, хэл ярианы удирдлага, аливаа зүйлд хандах хандлага, өөрийн авъяасаа таниж мэдэх гэсэн эдгээр чанаруудыг одооныхоосоо өөрчилж шинээр бий болгож чадсан хүн л явж явж амжилтанд хүрдэг юм шиг.

Аав: Би чамайг миний хүссэн охинтой гэрүүлэхийг хүсэж байна
Хүү: Би өөрийнхөө хүссэн охинтойгоо гэрлэхийг хүсэж байна.
Аав: Гэхдээ тэр Билл Гейтсийн охин ш тээ.
Хүү: Аан тийм үү. ... За за. Би зөвшөөрлөө.

Аав Билл Гейтс дээр очив.
Аав: Би танай охинд нөхөр оллоо.
Билл Гейтс: Гэхдээ миний охин дөнгөж 18тай.
Аав: Гэхдээ тэр залуу World Bank-ны Vice-president.
Билл Гейтс: Аан тийм үү. …За за тэгвэл зөвшөөрлөө.

Аав World Bank-ны President дээр очив.
Аав: Би танайд Vice-President-ээр ажиллах хүн оллоо.
Ерөнхийлөгч: Гэхдээ манайд vice- president-ээр ажилд ороё гэсэн хүн зөндөө байгаа.
Аав: Гэхдээ тэр Билл Гейтсийн хүргэн.
President: Аан тийм үү. …За за зөвшөөрлөө.

Үүнийг л business гээд байгаа юм... Хэ хэ хэ

Би багадаа...



Энэ зурган дээрх хөөрхөн охин бол би. Эмээтэйгээ хоёулаа байгаа нь. Саяхан цомгоо үзэж байтал гарч ирэхээр нь сонин санагдаад, бас бага насаа санаж өөрийнхөө зурганд хайр хүрч байгаа гэж жигтэйхэн

Өөрийгөө зурсан хавар

Тэртээ 2006 оны 6-р сарын 11-ний бүтэн сайн өдөр үүнийг бичиж, http://sookoo.blogspot.com блогтоо оруулжээ. Эргэж уншихад их сонин санагдлаа..

... Гадаа бүрхэг хэрнээ сэтгэл цэлмэг байх. Нэг л ялгуун аялгуу зүрхний гүнд дуулдахуй, би амрагаан санасан байжээ... Нутгийн минь зөөлөн салхи намайг үлээгээгүй удсан агаад тэр үнэрийг би зүүднээсээ олж авах нь сонин... Заримдаа их хотын энэ хөл хөдөлгөөн уйтай санагдаж, эзгүй зэлүүд алсад одохсон гэж хүсэх. Хүн төрөлхтөн яах гэж энэ суурин соёл иргэншил гэдэг зүйлийг зохиосон юм, яах гэж хэрэгжүүлж яваа юм… огтоос ойлгомжгүй. Гэвч олны бодож олсон зүйл олиггүй биш байх нь лавтай. Эсэн бусийн бодол эргэлдэнэ...

Над руу урин харц шидсэн эрчүүд аятайхан харагдавч бүгдийг өмчилж эс болох агаад орчлон ертөнцийн эгэл юмсыг эгэл биш болгож хардаг, эсвэл тэр эгэл юмсын цаана ямар нэгэн гун утга учир гэж байгаа даа хэмээн бясалгах адармаат бодлоон би яалтайв. Амьдралын сайн хийгээд муухайг мэдэрч явах шиг жаргал үгүй ч тэр бүхнийг эргэцүүлсээр нэг л мэдэхэд сульдах биеэн би яалтайв.

Ай даа, асгартал уйлмаар ч юм шиг, Алтайн цаст уулсдаа энэ холоос дуулдтал аялгуулан дуулмаар ч юм шиг яасан сүрхий гэгэлзүүр өдрөв дээ. ..Хачин их тогтвортой болчихсон сэтгэл маань хаврын цас бороо холилдсон энэ л өдрүүдэд хайлан оргилж байна. Эрчлэн хуйлрах энэ их эрч хүчээ л харин зөв зарцуулж, хэрэгтэй зүйлд нь зориулахсан. Яг л нэгэн цагт эзэн Чингис цөс ихт монголчуудын омгийг дэлхий нийт руу залж, хожмын биднийг сайн нэртэй үлдээсэн шиг ...

Хийх ажлаа их гэж бодох тусам ихсдэг юм байна гэсэн этгээд бодол төрөхүйеэ ажлаа их гэж хэн нэгэнд туних бус харин тэр ихийг чимээгүйхэн амжуулчихаад үлдсэн цаг хугацаандаа сэтгэл зүрхээ чагнан суух нь жаргал ч юм шиг. Монголд төрсөн минь азтай шүү. Чухам энд л төрсөн учраас салхины өнгийг мэддэг болж, сарны аялгууг мэдэрдэг байж, сайхан харцанд дурладаг, саар бүхнийг эргэцүүлдэг юм шиг ээ...


Хааяа хааяа хэнтэй ч хамаагүй биеийн жаргал эдэхсэн гэх адын бодол төрөвч, нүгэлт энэ орчлонг цагаан өнгөөр будахсан гэх их хүсэл маань дийлж ч байх шиг. Заримдаа шал утгагүй...

Амьдрал хэмээх энэ хөлгүй далайд Аз жаргал хэмээх сувд шүүрэх гэж тэмцэж ядан яваа бүсгүйсэн үү би... Аливаад ухаалаг байх тусам өгч буй хариу үйлдэл улам тэнэг болдог орчлонгийн хяслийг сөрж л явна даа. Эмзэглэл, энэрэл хайр, сэтгэлийн их хүч, сэрэл мэдрэмжийг минь ойлгодог хэн бүхэнд баярлалтай.

Тийм ээ, би өөртөө итгэлтэй, өөдрөг зорилготой нэгэн. Бас шар үстэй. Алтран туяарах нарны өнгөтэй энэ үс маань урам зориг өгч, урагшлах хүсэл тэмүүллийг минь хурцалдаг. Гэтэл тэр үсний өнгө тэрслүүд энэ монголчуудад тэс өөрөөр ойлгогддог. Ийм л адармаатай ертөнцөд би амьдарч байна. Сонирхолтой, хэцүү бас гэгэлзүүр... Хайрын бал дутуу санагддаг ч юм уу хааяа хааяа хачин жигтэй харцанд дурлах. Хамгийн сүүлд дурласан тэр харцнаас хойш харин нам гүм. Тэр харц технологийн даралтанд ороод намайг ширтэх завгүй. Ийм л элдэвтэй, бас эргэцүүлүүштэй орчлонд би амьдарч байна.

Инээмсэглэх, бас дуулах сайхаан. Хорин зургаатай бусгүй халамцуухан шиг дуулж байна гээд та төсөөл дөө. Хорвоогийн амьдралын утгыг таньж мэдэх гэж, хөл тэгшхэн, хонго хөөрхөн, хөх хэлбэрлиг тийм л нэг бүсгүй дуулж байна... Сэтгэлээс гарсан тэр аялгуу нь харин хэл ус мэдэхгүй хүнд тийм ч амар ойлгогдохгүй баруун нутгийн түрлэгтэй... Тийм л нэг бусгүй дуулна. Биенийх нь хэлбэр монгол гэж анзаарагдах ч араас нь харвал шар үстэй, эвлэгхэн биетэй европ бүсгүй...

Заримдаа өөрөө өөртөө дурлах нь зүгээр ч юм уу Өөрийгөө олж, таньж байж орчлонгийн ороо бусгааг сөрөхөөс хойш... Омголон хэрнээ ухаалаг, ойлгомжгүй хэрнээ хэрсүү тийм л нэг бүсгүй ажиллаж, амьдарч, дурлаж, хайрласаар явна...

Ай , хорвоо сайхан шүү...


Сэтгүүлч Г.Солонго

Sunday, May 27, 2007

Титэм үг



Аугаа их ухаантнууд л өмнөө зорилго тавьдаг. Бусад нь хүслээ дагадаг...
Хэдхэн хоногийн өмнө энэ үгийг олж мэдлээ. Аль жилийн өмнө блог нээчихээд тавтай морил хэмээн худлаа залсандаа бантаад энэ удаа зориуд зорилго тавьж үзэл бодлоо буулгахаар шийдлээ.

Ертөнц биднийг яаж үнэлэх нь бид өөрсдийгөө яаж үнэлж байгаагаас шалтгаалдаг..., Та яг одоо хийж буй ажлаа түр орхиод сэтгэлээ чагна, Та наанаа зогсоод хаана явж байгааг олж мэд ... гэх мэт үгс урам өгнө.

Үг гэдэг агуу... Бухимдсан өдөр өөрийгөө үгээр тайвшруулж, баяртай мөчид урмаар шагнуулах хичнээн сайхан. Өнөөдрөөс эхэлж өдөр бүр түр зогсон өөрийгөө хаана яваагаа мэдэх гэж сэтгэлээ чагнахын тулд, өөрийгөө үнэлэхийн тулд урагшлахаар, бичихээр шийдлээ.

Өнөөдөр нэгэн танил маань эмэгтэй хүмүүс CV бөглөөд хэрэггүй, блог мэтээр өөрийгөө илэрхийлэх нь оновчтой санагддаг. Тэдний давуу тал бол их мэдрэмжтэй. Харин эрчүүд тэр бүр өөрийгөө илэрхийлж чаддаггүй... гэж хэллээ.

За ингээд олныг нуршихыг болъё. Цахим талбар дахь CV -г маань цаашид сонирхох эсэх нь таны хэрэг ээ. Юу бичихээ сэтгэл ухаан маань мэдсүгэй...
Аугаа их ухаантнууд л өмнөө зорилго тавьдаг. Бусад нь хүслээ дагадаг...
Хэдхэн хоногийн өмнө энэ үгийг олж мэдлээ. Аль жилийн өмнө блог нээчихээд тавтай морил хэмээн худлаа залсандаа бантаад энэ удаа зориуд зорилго тавьж үзэл бодлоо буулгахаар шийдлээ.

Ертөнц биднийг яаж үнэлэх нь бид өөрсдийгөө яаж үнэлж байгаагаас шалтгаалдаг..., Та яг одоо хийж буй ажлаа түр орхиод сэтгэлээ чагна, Та наанаа зогсоод хаана явж байгааг олж мэд ... гэх мэт үгс урам өгнө.

Үг гэдэг агуу... Бухимдсан өдөр өөрийгөө үгээр тайвшруулж, баяртай мөчид урмаар шагнуулах хичнээн сайхан. Өнөөдрөөс эхэлж өдөр бүр түр зогсон өөрийгөө хаана яваагаа мэдэх гэж сэтгэлээ чагнахын тулд, өөрийгөө үнэлэхийн тулд урагшлахаар, бичихээр шийдлээ.

Өнөөдөр нэгэн танил маань эмэгтэй хүмүүс CV бөглөөд хэрэггүй, блог мэтээр өөрийгөө илэрхийлэх нь оновчтой санагддаг. Тэдний давуу тал бол их мэдрэмжтэй. Харин эрчүүд тэр бүр өөрийгөө илэрхийлж чаддаггүй... гэж хэллээ.

За ингээд олныг нуршихыг болъё. Цахим талбар дахь CV -г маань цаашид сонирхох эсэх нь таны хэрэг ээ. Юу бичихээ сэтгэл ухаан маань мэдсүгэй...